|
 Sakkara
er í Giza í Mið-Egyptalandi. Þetta
gríðarstóra **grafasvæði hinnar fornu Memfisborgar er 15 km
sunnan Keopspýramídans, vestan Nílar við jaðar Lýbísku eyðimerkurinnar.
Stærð svæðisins er 8 km frá norðri til suðurs og 500-1500
m frá austri til vesturs. Þar
eru grafir frá öllum skeiðum egypzkrar sögu.
Gegnum tíðina hafa grafirnar verið rændar, einkum á byzönskum
tíma og tímum kalífanna. Þrátt
fyrir það, hefur fornleifauppgröftur (1936-1956) leitt í ljós
mikilvægar minjar og aukið þekkingu manna gífurlega.
Kennimerki
Sakkara, **Þrepapýramídinn, sem er grafhýsi konungsins
Djosers af 3. höfðingjaætt, er elzta steinbygging landsins.
Hann er 62,5 m hár með hliðar 109 x 121 m. Efnið í honum er þurrkaður kalkleir, sem hefur á
undraverðan hátt staðist tímans tönn.
Verndarguð grafasvæðisins var guðinn Sokar, sem gaf staðnum
nafn sitt og er hann oft sýndur í mynd apa.
Umhverfis Djoserpýramídann eru fleiri slíkir auk grafhýsa
(mastabas). Mastaba þýðir
borð eða bekkur á arabísku og var grafhýsi aðals- og mektarmanna
við hirðir konunganna. Þau
voru ferhyrnd að grunnfleti með lítið eitt hallandi veggjum.
Djoser var fyrsti faraóinn, sem fól arkitektum sínum að reisa
sér stórfenglegt grafhýsi. Imhotep,
arkitektinn, varð hinn fyrsti sinna starfsbræðra til að vinna sér
frægð og Djoserpýramídinn varð hinn fyrsti sinnar tegundar.
Nafn Imhoteps fannst neðst á einni styttu Djosers.
Imhotep var einnig æðstiprestur og frægur læknir.
Hann var svo snjall og hugmyndaríkur, að Grikkir heiðruðu
hann síðar með nafninu Eskulap, sem þýðir læknirinn.
Djoserpýramídinn var upphaflega klæddur slípuðum steini, sem
nú er algerlega horfinn. við
hann standa leifar 'suðurhússins', sem borið er uppi af riffluðum súlum,
líklega forverum dórísku súlnanna.
Sunnan
þrepapýramídans er Unaspýramídinn.
Unas var faraó af 5. ætt.
Þetta er lítill pýramídi, 60 m breiður og var þegar mjög
illa farinn árið 2000 f.Kr. Í
þessum pýramída fannst dánartexti, sem er fyrsti dultrúarlegi
textinn frá tíma gamla ríkisins og lagður var í grafir faraóanna
þeim til verndar og leiðbeiningar handan við móðuna miklu.
Textinn byrjar í einum ganganna og nær alla leið inn á veggi
grafhvelfingarinnar sjálfrar.
Grafhýsin
(mastabas) í Sakkara eru meðal hinna fegurstu og frægustu í
Egyptalandi. U.þ.b. 2 km
frá dauðraborginni Sakkara eru pýramídarnir fimm í D.
Þrír þeirra eru úr steini og tveir úr tígulsteini.
Hinn nyrzti, kenndur við Sesostris III af 12. ætt, úr tígulsteini,
var eitt sinn klæddur unnum turasteini.
Skammt sunnar eru pýramídar Amenunhet II og III.
Hinn fyrri er úr steini og þar fannst mikill fjársjóður í
grafhvelfingunni. Hinn er
úr tígulsteini. Tveir, sem
eru ónefndir, voru reistir af Snofru, fyrsta faraó 4.
ættar. Annar er kallaður
'Rauði pýramídinn', en grunnveggir hans eru meira en tvöfalt lengri
en hæðin (213 m á móti 99 m). Hinn
er kunnur af óvenjulegu útliti sínu og er kallaður 'Tígulpýramídinn'.
Hann er hinn bezt varðveitti á grafasvæðinu.
Halli hliða hans er 43-50°.
Óvenjulegt er, að pýramídar hafi tvo innganga, en svo er með
þennan, annar er á norðurhlið,
en hinn á vesturhlið.
Báðir liggja að grafhvelfingunni.
Eins og víðar á
skoðunarsvæðum í Egyptalandi, eru oft skuggalegir náungar á
ferðinni. Þeir bjóða ferðamönnum að sýna þeim eitthvað
einstakt, s.s. grafhýsi og múmíur, sem ferðamenn eiga að
öllu jöfnu ekki aðgang að. Það er alltaf hætta á því,
að þetta séu glæpamenn, sem ræna ferðamennina, þegar þeir
eru komnir úr sjónmáli varða svæðanna. |
