Fönix er höfuðborg Arisóna og aðalmiðstöð viðskipta,
iðnaðar og fjármála og dreifingarmiðstöð landbúnaðarafurða frá
áveitusvæðunum í Saltárdal. Iðnaðurinn
byggist m.a. á framleiðslu elektrónískra tækja og hluta fyrir
geimferðir, matvæla, málmvöru, snyrtivöru, íþróttavörum, pappírsvöru
og fatnaði. Mannflestu atvinnugreinarnar eru opinber þjónusta, ferðaþjónusta,
rannsóknir og þróunarverkefni og byggingarstarfsemi. Að og frá borginni liggja aðalþjóðvegir, járnbrautir
og Sky Harbor-millilandaflugvöllurinn tryggir góðar flugsamgöngur.
Fönix er meðal örast vaxandi borga BNA vegna þægilegs
loftslags, fagurra almenningsgarða og fjölbreytni atvinulífsins.
Fönixháskólinn var stofnaður
1976, Miklugljúfraháskólinn árið 1949 og Devry-tæknistofnunin árið
1967. Meðal fjölda safna
í borginni eru Heard-safnið, Pueblo Grande-safnið (minjar um Hohokam-menninguna)
og Þinghússafnið (minjar um indíána og nútíma handverk). Aðrir áhugaverðir staðir eru Eyðimerkurgrasagarðurinn
og Vestur-Ameríkuleikvangurinn, heimavöllur „Phoenix Suns”-körfuboltaliðsins.
Ruðningslið borgarinnar, „Cardinals”, leikur heimaleiki á
leikvanginum Tempe. Meðal
árlegra viðburða er kaupstefna Arisónafylkis.
Hohokam-menningin dafnaði
í samfélagi eyðimerkurbænda frá 8.-14. öld.
Hvítir landnemar hófu landnám á þessu svæði eftir 1860 og
þeir nýttu áveitukerfi indíánanna, sem þeir höfðu grafið fimm
öldum áður og haldið við síðan.
Járnbrautin var lögð um svæðið 1867 og árið 1870 fékk
byggðin núverandi nafn. Árið
1889 varð Fönix höfuðstaður Arisóna. Bygging Theodore Roosevelt-stíflunnar í Saltá árið 1911
tryggði borginni nægilegt neyzluvatn og raforku til iðnaðar. Mikill vöxtur hljóp í borgina í lok síðari
heimsstyrjaldarinnar og olli húsnæðisskorti og mengun.
Eyðimerkurloftslagið hefur laðað til sín talsverðan fjölda
eftirlaunaþega víðs vegar að. Áætlaður
íbúafjöldi árið 1990 var tæplega 1 miljón.
|