Litaða eyðimörkin
(Painted Desert) er litskrúðugt klettasvæði á hásléttu í Norðaustur-Arisóna,
sem teygist til suðausturs frá Miklagljúfri að þjóðagarðinum
Steinrunna skóginum meðfram Litlu-Kólóradóánni að Holbrook. Eyðimörkin er u.þ.b 240 km löng og 25-80 km breið og nær
yfir 19.400 ferkílómetra svæði.
Nafnið hennar bar fyrst á góm árið 1858 í könnunarleiðangri
opinbers leiðangurs undir stjórn Jóseps C. Ives liðsforingja, þegar
hann lýsti ótrúlegri litadýrð harðra leirlaganna á svæðinu í skýrslu til yfirvalda. Þau
ná yfir litróf blárra, gulra, hvítra og ljósrauðra lita.
Stundum slær bleikum eða purpurarauðum blæ yfir svæðið í
fínu rykmistri í eyðimörkinni.
Hæð svæðisins yfir sjó er á milli 1370 og 1980 m).
hæðótt landslagið er skorið lægðum og dalverpum norður að
fagurrauðum klettabeltum, sem teygjast upp að flatlendum hásléttum
(mesas). Mjög víða sjást
merki fornrar eldvirkni. Eyðimörkin
er gróðursnauð og þurrlend (127-229 mm meðalúrkoma á ári).
Hitasveiflur eru miklar, -31°C-41°C.
Hluti austurhluta eyðimerkurinnar er innan Steinrunna skógarins.
Navajo- og Hopi-indíánar búa á mestum hluta þessa svæðið
og hinir fyrrnefndu nota hinn marglita sand úr eyðimörkinni í hin
svokölluðu sandmálverk við hátíðlegar athafnir. |