Rúmba er samkvæmisdans í 4/4 takti, sem er upprunninn frá Kúbu í núverandi mynd en er að grunni til afrísk (helgidans).  Einkennandi er bland ótónaðra og tónaðra hljóða, mismunandi hrynjandi og hægar og hraðar hreyfingar.  Dansinn náði vinsældum í New York snemma á 20.öldinni og eftir 1928 var hann orðinn útbreiddur í öllum Bandaríkjunum og stórborgum Evrópu.  Samt var rúmban, sem tekinn var upp erlendis ekki hin eina sanna, því að hrynjandin var ekki eins kröftug.  Einfaldar og ímyndunarsnauðar útsetningar með meiri áherzlu á hljómfallið en hrynjandina komu í staðinn. 

Hljómsveitastjórar höfðu samt yfir að ráða hljómsveitum með öllum nauðsynlegum hljóðfærum.  Tónlistin var aðlöguð þeim smekk, sem flytjendur álitu að félli fólki vel og seldist vel.  Jafnvel kúbverskir tónlistarmenn féllu í þessa gildru.  Loksins varð rúmban fyrir áhrifum djassins, sem leiddi af sér ýmsar útgáfur, s.s. rumba fox, conga fox eða rumba musulmana, sem urðu vinsælar.  Í upprunalegri rúmbu snertast dansfélagarnir ekki en hreyfa sig í samræmi við söng og undirleik takthljóðfæra.  Útsetjarar fjórða og fimmta áratugarins bættu alls konar blásturshljóðfærum við (trompetum, básúnum og saxófónum) og þannig hefur rúmban verið síðan.  Samt sem áður eru hin einu og sönnu rúmbuhljóðfæri 'maracas', sem betur eru þekkt undir nafninu rúmbuhringlur.

Mambó varð til upp úr rúmbunni og varð hluti af afrókúbverskum djassi, sem varð mjög vinsæll í tengslum við Be-Bop.

Salsa.  Það er ekki auðvelt að skilgreina salsa.  Hver þróaði þessa tónlist og þennan dans?  Voru það Kúbverjar eða Puerto-Rikar?  Salsa er blanda margra latnesk-amerískra og afrískra dansa.

Salsa líkist mambó.  Báðir dansar byggjast á sex skrefum, sem eru dönsuð við átta takta tónlist.  Hreyfingar eru svipaðar með báðum dönslum, en salsa byggist meira á snúningi og tilfinningu, þannig að dansarnir eru ólíkir að sjá.  Mambó byggist aðallega á hreyfingum aftur á bak og áfram en salsa meira á hliðarsporum.

Cha Cha Cha er líka afsprengi rúmbunnar í gegnum mambo, þótt tónlistin sé ekki flokkuð sem þjóðleg kúversk.  Hún er nýsköpun, sem byggð er á kúbverskri tónlist og felld að smekk „snobbaðrar" hvítrar yfirstéttar á Kúbu.

Tangó er samkvæmisdans eins og við þekkjum hann nú og er eiginlega upprunninn í Argen-tínu með kólumbískum áhrifum.  Afrísk áhrif dansins tangana eru merkjanleg.  Hvítt fólk fannst tangó klúr og dónalegur eins og sumum finnst enn þá um ýmsa afríska þjóðdansa.  Tangóinn þróaðist upp úr habanera, spænsk-kúbverskum dansi, sem er í 2/4 takti.  Hann barst til Evrópu um Spán og komst inn í sígilda tónlist (Bizet, Saint-saens, Ravel o.fl).

Sones.  Auk rúmbunnar er 'son montuno' hreinræktuð kúbversk þjóðlagatónlist, sem varð til úr blöndun afrískrar og spænskrar tónlistar á 18.öld.

Konga er orðin til úr dansi þrælanna, sem dönsuðu hana í hlekkjunum til að gleyma eymd sinni.  Stutt spor þessa dans skýrast af því, að hlekkirnir takmörkuðu hreyfingarnar.

Zapateo er dans af spænskum uppruna.  Yfir honum er hálfgerður hæðnisblær og merkja má áhrif frá menúett.

Danzón er einn vinsælasti kúbverski dansinn.  Hann byggist á mislöngum hléum, sem gerð eru með leynilegum bendingum.  Bandaríska tónskáldið Aaron Copland nýtti sér danzóntaktinn í verki sínu Danzón Cubano.  George Gershwin og Leonard Bernstein komu kúbverskri tónlist fyrir í nokkrum verka sinna. 

Auk framangreindra dansa er til urmull annarra á Kúbu (bolero).  Flestir eru afrískir og oftast erfitt eða ómögulegt fyrir Evrópubúa að komast til botns í þeim.  Þeim er sameiginleg kröftug hrynjandi og notkun ásláttar- og hljómfallshljóðfæra.

Nokkrir helztu flytjendur kúbverskrar tónlistar voru Celia Cruz, Beny Moré, Arsenio Rodríguez, Omara Portuondo og Ibrahim Ferrer.