Mexíkó landiđ og náttúran,


MEXÍKÓ
LANDIĐ
.

.

Utanríkisrnt.

Booking.com

Ár og vötn.  Loftslag og landslag gera ţađ ađ verkum, ađ tiltölulega fátt er um stórar ár og vötn í ţessu stóra landi.  Stćrstu straum- og stöđuvötnin eru í miđhluta ţess.  Lermaáin rennur ađallega um Tolucalćgđinni, vestan Mexíkóborgar, og myndar stćrsta stöđuvatniđ, Chapalavatn, enn vestar.  Santiagoáin rennur úr ţví til norđvesturs gegnum Sierra Madre Occidental á leiđ sinni til Kyrrahafs.  Vatnakerfi Moctezuma-Pánucoárinnar rennur til austurs frá mestum hluta miđhásléttunnar í gegnum gljúfur Sierra Madre Oriental til Mexíkóflóa.  Cuitzeovatn og Pátzcuarovatn, vestan Mexíkóborgar, eru tvö fárra vatna, sem eftir eru á Miđhásléttunni.  Balsasáin og ţverár hennar renna frá Balsaslćgđinni og suđurhluta Miđhásléttunar.  Hún var stífluđ í Sierra Madre del Sur og er međal ađalorkugjafa landsins.  Lengra til suđausturs er Grijalva-Usumacintaánin, sem rennur frá Chiapashálendinu.  Hún og Papaloapanáin flytja u.ţ.b. 40% alls afrennslis frá landinu.

Í norđurhlutanum veldur ţurrkur ţví, ađ árnar eru smáar og fáar.  Ađaláin á ţessum slóđum er Río Bravo del Norte (Rio Grande í BNA), sem myndar hluta landamćra Mexíkó og BNA.  Conchosáin, sem er ţverá Río Bravo, tekur til sín mestan hluta vatnsins af Norđurhálendinu.  Árnar á austur- og vesturströndum landsins eru víđast stuttar og straumharđar vegna nálćgđar fjallgarđanna Sierra Madre Occidental- og Oriental, ţar sem ţćr eiga upptök sín.  Árnar Yaqui, Fuerte og Culiacán á láglendissvćđum Kyrrahafsstrandarinnar voru stíflađar til áveitna.  Ţurrkurinn á Kaliforníuskaga og greipni kalkjarđlaganna valda ţví, ađ tćpast er ađ finna vatn á yfirborđi.

Jarđvegurinn í hitabeltinu í Suđur-Mexíkó er leirkenndur og gropinn og inniheldur talsvert járn (laterít).  Í suđausturhlutanum er rauđ- eđa gulleitur og járnoxíđ- og alúmíníumhydroxíđríkur jarđvegur, sem er ófrjósamur vegna vatnsaga.  Frjósamasti jarđvegurinn í landinu, blandađur eldfjallaösku, er á Miđhásléttunni.  Hann er dökkur ađ lit og djúpur og hefur veriđ yrktur um aldir.  Víđa í brattlendi hefur ofyrkja átt sér stađ og valdiđ uppblćstri, sem skilur ađeins kalkhelluna eftir.  Í ţurrum norđurhlutanum er eyđimerkurjarđvegurinn grábrúnn og mettađur kalksalti.  Međ áveitum er hann mjög frjósamur en saltsöfnun í honum er alvarlegt vandamál.

 TIL BAKA        Ferđaheimur - Garđastrćti 36 - 101 Reykjavik - info@nat.is - Heimildir         HEIM