|
Stofnun
sambandslýðveldisins:
Snemmsumars
1948, þegar menn voru orðnir úrkula vonar um sameiginlega lausn Þýzkalandsmálsins,
gáfu Vesturveldin leyfi til stofnunar vesturþýzks ríkis.
Þau stungu upp á
gerð stjórnarskrár, sem kjörin þjóðarsamkoma ynni að.
Flestir þýzkir stjórnmálamenn voru andsnúnir þessum tillögum,
því að þeir óttuðust að styrkja frekar sundurlimun landsins með
slíkum aðgerðum. Eftir langt samningaþóf var afráðið, að fulltrúar ríkjaþinganna
mynduðu þjóðarráð, sem skyldi semja grundvallarlög. Val þessa orðalags átti að undirstrika, að ekki væri um
endanlega stofnun sérstaks ríkis að ræða, heldur væri um tímabundna
lausn að ræða.
Þjóðarráðið
kom fyrst saman 1. september 1948 í Bonn.
einn foringja kristilegra jafnaðarmanna (CDU), Konrad Adenauer,
fyrrum borgarstjóri í Köln, var kosinn forseti ráðsins.
Á 7 mánuðum lauk ráðið gerð grundvallarlaga fyrir þýzka
sambandslýðveldið. Þau voru samþykkt í ráðinu með 53 atkvæðum gegn 12 8.
maí 1949. Á næstu vikum
samþykktu 10 af 11 ríkjaþingum lögin og 23. maí tóku þau gildi.
Þingið í Bæjaralandi veigraði sér við að samþykkja þau,
sökum þess, að það áleit of mikil völd falin sameiginlegu þjóð-þingi
á kostnað ríkjanna. Að
lokinni atkvæðagreiðslu allra ríkjanna féllst Bæjaraland líka á
þau.
Höfundar
grundvallarlaganna lögðu mikla áherzlu á, að þau væru aðeins til
bráðabirgða. Í formála
þeirra var tekið fram, að þau væru samþykkt til að færa lífið
í réttar skorður á þessum millibilstíma og að þýzka þjóðin
í vesturhlutanum hafi tekið þessar ákvarðanir fyrir hönd allrar
þýzku þjóðarinnar. Ennfremur
var skorað á alla Þjóðverja að tryggja endanlega samhygð og
frelsi í lýðræðislegum kosningum.
Síðasta grein
grundvallarlaganna hljóðar svo: "Þessi lög falla úr gildi um
leið og þýzka þjóðin samþykkir stjórnarskrá í frjálsum
kosningum".
Æðsta stefnumark
allra flokka var endursameining Þýzkalands.
Þeir voru fáir, sem voru svo bolsýnir að trúa því, að áratugum
síðar yrði það markmið enn þá fjarlægari draumur en í
upp-hafi. Með gildistöku
laganna fæddist Sambandslýðveldið Þýzkaland.
Fyrstu þingkosningarnar fóru fram 14. ágúst 1949.
Flokkarnir, sem stóðu að gerð grundvallarlaganna, voru
sigurvegarar þeirra og þar með hlutu lögin lýðræðislega staðfestingu.
Í beinu framhaldi var
sett á fót sú ríkisstarfsemi, sem kveðið var á um í lögunum og
15. september var Konrad Adenauer kjörinn fyrsti kanslari (forsætisráðherra)
sambandslýðveldisins. Sambandsstjórnin
laut í fyrstu yfirstjórn Vesturveldanna en á næstu árum hvarf hún
smám saman af sviðinu. Þýzka
sambandslýðveldið varð fullvalda 5. maí 1955.
Þýzkaland var orðið að fullgildum aðila í vestrænni
samvinnu í stað þess, að vera undirokaður stríðsandstæðingur.
Þýzka
alþýðulýðveldið DDR:
Tölulegar
upplýsingar:
Flatarmál: 108.178 km²,
þar af 62.955 km² landbúnaðarsvæði.
Íbúafjöldi: u.þ.b. 17 milljónir.
Vinnuafl u.þ.b. 8 milljónir.
Höfuðborg Austur-Berlín.
Stórborgir: Austur-Berlín (1,1 m), Leipzig (574.000), Dresden
(506.000), Karl-Marx-Stadt (Chemnitz; 302.000).
Landstjórn: 25 manna ráð með Erich Honecker í forsæti.
Ríkisstjórn: ráðherraráð.
Forseti þess Willi Stoph. Þing
valið á 5 ára fresti. 500
þingmenn. Þingforseti Horst Sindermann.
Stjórnmálaflokkar: SED,
þjóð-ernislegur einingarflokkur jafnaðarmanna (u.þ.b. 2 milljónir
flokksmanna). Aðalritari
Erich Honecker. Þar að
auki 4 aðrir flokkar og mörg fjöldasamtök, sem voru samtvinnuð SED
í þjóðar-fylkingunni.
DDR var stofnað 7.
oktober 1949 í Austur-Berlín. Samkvæmt
stjórnarskrá ríkisins var það þingræðislegt lýðræðisríki,
þótt raunveruleikinn væri allur annar.
SED stjórnaði frá upphafi öllu stjórnmálalífi gegnum
Politbüro. Það ríkti í
raun og veru einveldi. Sumarið
1952 lýsti SED yfir átaki til uppbyggingar sósíalisma og breytingu
á ríkis- og þjóðskipulagi í átt til kommúnisma.
Þeim var hrint fram án nokkurs dulbúnings.
Árið 1950 gerðist landið aðili að COMECON (samtök um
gagnkvæma viðskiptaaðstoð). Með
aðild sinni að Varsjárbandalaginu 1955 var landið að fullu orðið
hluti af Austurblokkinni.
Pólitískur þrýstingur
og viðskiptaerfiðleikar ollu mikilli óánægju meðal íbúanna.
Uppreisn var gerð 17. júní 1953 og sovjezkur her bældi hana
niður. Á hverjum degi flúðu
borgarar DDR til Vestur-Berlínar.
Til að koma í veg fyrir landauðn, reistu yfirvöld í DDR öflugar
tálmanir með jarðsprengjum og gaddavírsgirðingum meðfram öllum
sameiginlegum landamærum ríkjanna árið 1952.
Síðan hafa þessi landamæri verið hin bezt og mest vöktuðu
í Evrópu. Flóttafólkið átti þó um stund opna leið í gegnum
Austur-Berlín til Vestur-Berlínar og þaðan með flugvélum til BDR. til að loka þessari leið, reisti DDR Berlínarmúrinn
1961. Fram að þeim tíma
höfðu u.þ.b. 3,5 milljónir manna flúið vestur frá sovjezkum yfirráðasvæðum. Þrátt fyrir mjög skerta möguleika til að sleppa með
heilli há vestur yfir, reyndu mörg hundruð manns flótta á hverju ári.
Margir létu lífið fyrir byssu-kúlum eða tættust sundur, þegar
þeir stigu á jarðsprengjur.
Fólksflótti skaðaði
efnahagslíf DDR mjög vegna þess, hve margt menntamanna fór brott.
Eftir að þessi mikli fólksfjöldi var stöðvaður, komst
nokkurt jafnvægi á og bata í efnahagslífinu fór að gæta.
Lífskjör bötnuðu greinilega, þótt DDR stæði BRD ætíð að
baki hvað þau snerti. DDR
komst í annað sæti austantjaldslanda á eftir Sovjetríkjunum hvað iðnað
og útflutning snerti. Á
alþjóðavettvangi óx vegur DDR einnig, einkum meðal landa þriðja
heimsins, þar sem hugmyndafræði var svipuð.
Þrátt fyrir allan þennan árangur, þorði SED ekki að leyfa
frjálsar kosningar.
Deilan
um endursameiningu:
Frá 1949 voru tvö ríki
í þýzku landi. BRD lýsti
því yfir, að það væri stofnað á grunni þýzka ríkisins.
Það gat með fullum rétti bent á, að þjóðin hefði staðfest
það í frjálsum kosningum, sem áttu sér enga hliðstæðu í DDR.
Þess vegna var tillögum stjórnar DDR um sameiginlegt þýzkt ráð
svarað með áskorun um frjálsar kosningar í Þýzkalandi öllu. Alþýðulýðveldið var ekki tilbúið til slíks.
Samt lýstu bæði ríkin yfir, að æðsta markmið þeirra væri
sameining Þýzkalands.
Menn voru ekki á eitt
sáttir um leiðir að þessu marki.
Stjórn og stjórnarandstaða í BRD deildu mjög um þær.
BRD gerðist aðili að samtökum vestrænna ríkja, þegar
Adenauer var kanslari. Það
var álit stjórnarinnar, að Sovjetríkin yrðu nauðbeygð til að
slaka á taumunum og veita hinum kúguðu þjóðum sjálfsákvörðunarrétt,
ef vesturveldin efldust. Stjórnarandstaðan
(SPD) taldi svo óhefta sambúð við vestrænar þjóðir vafasama, því
að hún drægi úr möguleikunum til sameiningar.
Árið1952 virstust
einhverjir möguleikar til slíkra viðræðna vera fyrir hendi. Sovjetríkin lögðu fram uppkast að friðarsáttmála við
Þýzkaland og skoraði á Vesturveldin að taka þátt í samningunum.
Í viðræðum , sem fóru fram, gerðu Vesturveldin það að skilyrði,
að frjálsar kosningar undir alþjóðlegu eftirliti færu fram til
myndunar þýzkrar ríkisstjórnar áður en setzt yrði að samningaborðinu.
Allt fram á okkar daga hafa menn velt fyrir sér, hvort hafi
vakað fyrir Sovétmönnum að sameina þýzku ríkin eða að koma í
veg fyrir að BRD geerðist aðili að vestrænni samvinnu.
Árið 1955 gengu bæði
þýzku ríkin í bandalag við Austurveldin annars vegar og
Vesturveldin hins vegar. Að
því gerðu tóku mál þýzku ríkjanna á sig nýja mynd.
DDR féll frá sameiningarhugmyndinni og lagði til ríkjasamband.
BRD stóð fast á þeirri kröfu, að sameining væri bundin frjálsum
kosningum og að BRD eitt hefði rétt til að vera málsvari þýzku þjóðarinnar. BRD leit á það sem fjandsamlegt athæfi, að DDR væri
fjarstýrt af þriðja aðila (Hallsteinkenningin frá 1955).
Þessi afstaða varð til þess, að ríki utan
austurblokkarinnar tóku ekki upp stjórnmálasamband við DDR fyrr en
á 7. áratugnum. EFtir því sem tímar liðu varð sameiningarmálið erfiðara.
Þróun heimsmála vakt ekki miklar vonir um sameininguna og því
var reynt að finna nýjan grundvöll fyrir sambandi ríkjanna.
Skilyrt
sambýli:
Þetta
verkefni tók ríkisstjórn Willy Brants að sér 1969.
Undanfarin 20 ár frá stofnun ríkjanna höfðu þau haft
samvinnu um ýmis mál, s.s. um gagnkvæm viðskipti.
Aðstæður til samskipta höfðu breytzt við samninga
austantjaldsríkjanna og Berlínarsamkomulagið, þannig að teknar voru
upp viðræður milli ríkisstjórna landanna.
Hinn 17. desember 1971 var undirritaður samningur um samgöngur
milli BRD og Vestur-Berlínar og 26. maí 1972 var gerður samningur um
auðveldun ferðalaga milli ríkjanna.
Að loknum löngum og
erfiðum viðræðum milli landanna var samningur um samband þeirra
undirritaður 21. desember 1972. Bæði
ríkin skuldbundu sig til að stuðla að friðsamlegu sambýli, að löndin
gripu ekki til bopna hvort gegn öðru og að virða gagnkvæmt sjálfstæði
og sjálfræði hvors annars í innri og ytri málum.
Þessi grundvallarsamningur opnaði möguleika til aukinnar
samvinnu landanna og frekari samninga á þrengri sviðum.
Síðar var samið um heilbrigðismál, samgöngumál, póst- og
símamál. Auk þess áttu
bæði ríkin fulltrúa í stjórnarsetrum hvors annars.
Þrátt fyrir þennan
árangur, var langur vegur frá eðlilegu samneyti þessara ríkja. Landamærahindranir DDR breyttust ekki. Þar var haldið áfram að skjóta fólk, sem reyndi að flýja.
Einföldun á ferðum fólks milli landanna var einhliða.
Íbúar BRD áttu auðveldara með ferðir til DDR og milljónir
manna notfærðu sér það ár hvert.
Borgarar DDR fengu ekki að yfirgefa landið til ferðalaga fyrr
en þeir voru komnir á eftirlaunaaldur.
DDR brynjaði sig gegn framandi hugmyndum og skoðunum.
Dagblöð og bækur frá BRD mátti ekki flytja inn fyrr en þær
höfðu verið rannsakaðar rækilega.
Blaðamenn frá BRD voru litnir hornauga og áttu brottvísun
yfir höfði sér, ef þeir fetuðu ekki þrönga veginn án hliðarspora.
Þjóðernisspurningin:
BRD stóð á því fastar en fótunum, að ein þjóð byggi
bæði löndin og ekki að ástæðulausu.
40% íbúa BRD áttu ættingja eða vini í DDR.
Margir stjórnmálaforingjar í BRD voru fæddir þar, sem DDR
var og öfugt. Slíkur
samtvinningur gæti ekki átt sér stað milli tveggja ólíkra þjóða.
Framar öllu fannst fólki í báðum löndunum það bundið sömu
sögu, tungumáli o.fl. sameiginlegu, sem eigi varð litið fram hjá.
Af þessum ástæðum viðurkenndi BRD ekki, að DDR væri erlent
ríki. allir íbúar DDR
voru samkvæmt grundvallarlögunum ríkisborgarar í BRD.
BRD hleypti öllum vörum frá DDR tollfrjálst inni í landið
og fyrir póstsendingar til DDR var tekið innanlandsgjald.
Frá sjónarhóli BRD var samband ríkjanna mjhög sérstakt.
Þau voru bæði fullvalda og sjálfstæð en voru ekki erlend ríki
í augum íbúa þeirra beggja.
Viðhorf DDR voru allt
önnur. Það viðurkenndi
ekki þessi rök og leit á BRD sem hvert annað erlent ríki, þótt
stjórnarskrá DDR frá 1968 hafi kveðið á um, að landið héti
„Alþýðulýðveldi þýzku þjóðarinnar” og stefnt skyldi að
sameiningu beggja þýzku þjóðarbrotanna.
Þessi ákvæði voru numin brott árið 1974 og þess getið í
staðinn, að ríkin væru með öllu tvær óskildar þjóðir.
Þessi skyndilega breyting átti sér enga stoð í
raunveruleikanum.
Þýzkalandsmálið var
ekki lengur eins ofarlega á baugi í augum heimsins.
Fyrir Þjóðverjum var það sami sársaukafulli raunveruleikinn
og var áfram á dagskrá, þar til allir þýzkir þegnar fengu sama rétt
til sjálfsákvörðunar.
Berlín:
Höfuðborg ríkisins var
hernumin af rússum á síðustu dögum heimsstyrjaldarinnar.
Áður höfðu bandamenn gert með sér samkomulag um stjórn
hennar. Sigurvegararnir skiput henni í 4 yfirráðasvæði og önnuðust
sameiginlega stjórnina. Hlutar
Bandaríkjamanna, Breta og Frakka voru sameiginlega eins og eyja á hernámssvæði
Rússa. Upp úr þessum jarðvegi
óx Berlínarvandamálið.
Því meiri sem ágreiningurinn
milli austurs og vesturs varð, þeim mun stirðari varð samstjórn
Berlínar. Árið 1948 sauð
upp úr. Sovjetmenn slitu
samstarfi við Vesturveldin og vildu bola þeim frá Berlín.
Þegar það tókst ekki, tóku þeir fyrir allar samgöngur til
vesturhlutans. Það átti
að svelta fólkið til hlíðni. Vesturveldin
gáfu ekkert eftir og fluttu allar nauðsynjar fyrir 2 milljónir íbúa
Vestur-Berlínar eftir loftbrúnni frægu í 10 mánuði.
Þá létu Rússar af banninu.
Árið 1958 settu Rússar Vesturveldunum þá úrslitakosti að
yfirgefa borgina og hún yrði frjáls án hersetu.
Vesturveldin höfnuðu þessum kosti algerlega.
Þegar Sovjetmenn náðu ekki markmiði sínu á þennan hátt,
snéru þeir sér að því að leysa vandamál, sem hafði lengi brunnið
þeim á baki. Mörkin
milli borgarhlutanna voru opin og yfir þau flúðu árlega hundruð
þúsunda íbúa DDR. Austur-Þjóverjar
lokuðu þeim algerlega 13. ágúst 1961 með aðstoð Sovjetmanna og
reistu síðan múr, sem var vart fær öðrum en fuglinum fljúgandi.
Þar með var búið að kljúfa Berlín í tvennt.
Þegar DDR var stofnað
árið 1949, lýstu Austur-Þjóðverjar því yfir, þvert ofan í gerða
samninga, að Berlín væri höfuðborg DDR.
Þrátt fyrir að bandamenn slitu opinberlega samstarfi 1962,
hefur Austur-Berlín enn þá talsverða sérstöðu innan DDR.
Samkvæmt grundvallarlögunum frá 1949 og stjórnarskrá Berlínar
frá 1950 er Vestur-Berlín hluti af BRD.
Bandamenn féllust ekki á þessa niðurstöðu og héldu yfirstjórn
borgarinnar í sínum höndum. Þeir
viðurkenndu samt, að Vestur-Berlín væri tengd BRD á þeim sviðum,
sem snertu réttarfar, efnahagsmál, viðskipti, gengis-mál og þjóðfélagsmál.
Austurblokkin lét það
mótmælalaust árum saman en að lokinni byggingu múrsins snérust þeir
öndverðir gegn tengslum Vestur-Berlínar og BRD.
Allar aðgerðir BRD, sem snertu Berlín voru sagðar andstæðar
samningum. Vestur-Berlín
átti að vera sjálfstæð stjórnmálaleg heild án nokkurra tengsla
við BRD. DDR greip ítrekað til truflana samgangna milli BRD og
borgarinnar til að leggja áherzlu á þá skoðun.
Þeir, sem ferðuðust til og frá Berlín, urðu að sæta áreitni
og geðþóttaákvörðunum austurþýzkra embættismanna.
Oft lá við að upp úr syði.
Í ljósi þess, að slökunarstefna
væri óframkvæmanleg í Evrópu án lausnar Berlínarmálsins, hófust
samningaviðræður fjórveldanna árið 1970.
Árangurinn var fjórveldasamningurinn 3. sept. 1971, sem tók
gildi 3. júlí 1972. Hér
var ekki um endanlega lausn Berlínarmálsins að ræða, því að
samningsaðilar gátu ekki einu sinni komið sér saman um landfræðilegt
gildissvið samningsins. Samkvæmt skilningi Vesturveldanna náði það til Berlínar
allrar en aðeins til vestuhlutans samkvæmt skoðunum Sovjetmanna.
Samt sem áður fólst margt í samningnum, sem olli breytingum
til hins betra fyrir vesturhlutann. Sovjetríkin véfengdu ekki lengur rétt Vesturveldanna til
veru í Vestur-Berlín. Þau
féllust í meginatriðum á tengsl borgarhlutans við BRD og að það
komi fram fyrir hönd hans. Umferð
á landi, milli BRD og borgarinnar, var tryggð með þessum samningi
auk sérsamnings milli BRD og DDR.
Íbúar Vestur-Berlínar fengu á ný að ferðast til
austurhlutans og DDR. Síma-sambandi
milli borgarhlutanna var komið á á ný.
Samkvæmt óbreyttri
afstöðu Vesturveldanna var Vestur-Berlín ekki hluti BRD og laut ekki
stjórn þess. Tengslum á
sviði viðskipta, fjármála, réttarfars og menningarmálavar haldið
við og þau styrkt. Vestur-Berlín
sendi þingmenn á sambandsþingið (Bundestag) í Bonn.
Þingmenn voru kosnir af borgarþinginu en ekki íbúunum beint.
Í sameinuðu þingi BRD höfðu þeir ekki atkvæðisrétt við
lagasetningu og val kanslara. Sama
gilti fyrir fulltrúa Vestur-Berlínar í sambandsráðinu.
Fulltrúar borgarinnar höfðu fullan atkvæðisrétt í þing-
og sambandsráðsnefndum og á fundum sambandsríkjanna tóku þeir þátt
í kjöri forseta ríkisins. Borgarstjóri
Vestur-Berlínar var ásamt fulltrúum hinna sambandsríkjanna staðgengill
forseta ríkisins. Ríkissjóður
styrkti rekstur borgarinnar. Forseti
ríkisins átti embættisbústað í Vestur-Berlín.
Rúmlega 60 stjórnarstofnanir með 22.000 starfsmönnum voru í
Vestur-Berlín og eru þá ekki taldir með 25.000 embættismenn pósts
og tolls.
Fjórveldasamningurinn
ruddi ekki öllum ágreiningsefnum úr vegi og oft kom til til deilna við
Sovjetríkin og DDR vegna ýmissa ákvarðana.
Þegar á heildina er litið, gerði samningurinn framtíð Berlínar
mun öruggari.
Framtíðarhorfurnar
voru mikið íhugunarefni. Hlutverk
Vestur-Berlínar var allt annað en þegar hún var höfuðborg eða aðalbitbeinið
í kalda stríðinu. Mörg
verkefni voru óleyst á viðskipta-sviðinu, því að á því sviði
staðnaði borgin á meðan áratugalangt óöryggi ríkti og þróaðist
ekki sam-hliða BRD. Margt
ungt fólk yfirgaf borgina, svo að meðalaldur þar var mjög óhagstæður.
Bonnstjórnin reyndi að breyta þessu ástandi með því að
hvetja til nýrra framkvæmda með styrkjum og skattaívilnunum til þess
að fá ungt fólk til að setjast þar að.
Vestur-Berlín hélt áfram að vera þýðingarmikil menningarmiðja.
Þar eru leikhús, söfn og tónlistarlíf á heimsmælikvarða.
Berlínarbúar glötuðu ekki glettni sinni, þótt mikið dyndi
á og búast mátti við því, að sá eiginleiki þeirra stuðlaði að
lausn framtíðarvandamála.
Þýzka
alþýðulýðveldið, DDR, í upplausn.
Oktober
1989:
Á
fertugsafmæli alþýðulýðveldisins 7. oktober 1989 kom aðalritari
og formaður sovézka kommúnistaflokksins, Michail Gorbatschow, í
heimsókn til Austur-Berlínar. Mótmæli
risu þar og í öðrum
borgum landsins við heimsóknina.
Þrátt fyrir öfluga öryggisgæzlu, mótmæltu 50.000 manns friðslamlega
9. oktober allri vald-beitingu og létu í ljós það álit, að hægt
væri að komast hjá borgarastyrjöld. Erich Honecker var rekinn frá völdum og Egon Krenz, nýr
formaður SED (18.10.), kom í hans stað.
Hinn 23. oktober höfðu 300.000 Leipzigbúar frammi friðsamleg
mótmæli og kröfðust stjórnmálalegra umbóta.
Egon Krenz tilkynnti sakaruppgjöf til allra, sem höfðu flúið
frá Austur-Þýzkalandi.
Nóvember
1989:
Fjöldi
gamalla Politbüromanna sagði af sér.
Fallið var frá vegabréfsáritunum til Tékkóslóvakíu og það
olli flóðbylgju Austur-Þjóðverja þangað.
4. nóv.
krafðist rúmlega milljón mótmælenda stjórnarbóta í Berlín.
7. nóv.
sagði stjórn Willi Stoph af sér og næsta dag gerði Politbüro hið
sama.
9. nóv. var tilkynnt,
að landamærin milli Austur- og Vestur-Berlínar og annars staðar
milli þýzku ríkjanna hefðu verið opnuð.
Eftur kl. 22:00 um kvöldið voru allar landamæra stöðvar opnaðar.
Gífulegur skari Austur-Berlínarbúa flykktist til vesturhlutans
og mikil gleði og fögnuður brauzt út.
Næstu helgi kom rúmlega milljón manna frá austurhlutanum til
Vestur-Berlínar og sex ný hlið milli borgarhlutanna voru opnuð.
13. nóv.
var Hans Modrow aðalritari SED í Dresden kjörinn ríkisleiðtogi og Günther
Maleuda, formaður DBD varð forseti þingsins.
Eftir opnun fjölda nýrra
landamærastöðva milli ríkjanna fór mikill fjöldi Austur-Þjóðverja
í heimsókn til Vestur-Þýzkalands.
Hans Modrow tilkynnti nýja stjórn sína 17. nóv. og hið hataða
öryggismálaráðuneyti (MfS, vulgo, 'Stasi') var lagt niður.
22. nóv.
hóf SED viðræður við gömlu flokkana og fulltrúa andstöðuhópanna
og daginn eftir byrjuðu landamæraverðir að taka niður tálmanir á
landamærunum.
Desember
1989:
Þingið
afnam ákvæði stjórnarskárinnar um forystuhlutverk SED (1.12). Miðstjórn SED og Politbüro hvarf af sjónarsviðinu fyrir
fullt og allt. (3.12). Erich
Honecker og fleiri gamlir ráðamenn reknir úr flokknum.
Manfred Gerlach (LDPD) tók við ríkisráðsforsæti af Egon
Krenz. SED endurskilgreinir
stöðu sína og stefnu og kýs Gregor Gysi sem nýjan formann.
Hans Modrow, forsætisráðherra, hitti Helmut Kohl, kanslara, í
Dresden 19.desember.
22. des.
var Brandenburgarhliðið í Berlín opnað.
24. des.
afnámu yfirvöld í Austur-Þýzkalandi vegabréfsáritanir fyrir íbúa
Vestur-Þýzkalands og 3,8 milljónir Vestur-Þjóverja fóru í heimsóknir
austuryfir fram að áramótunum.
Janúar
1990:
Afnám
lágmarksskiptiskyldu gesta alþýðulýðveldisins á landamærastöðvum
og gengi vesturþýska marksins ákveðið þrjú austurþýzk.
Marz
1990:
18.
marz fóru fram fyrstu frjálsu kosningar í alþýðulýðveldinu.
CDU og CSU studdu 'þýzka bandalagið', sem fékk að vísu ekki
hreinan meirihluta en kom bezt út úr kosningunum.
Eftir að SPD hafði fyrst hafnað tilboði um viðræður um stjórnarmyndun,
snéru þeir við blaðinu og ákváðu að taka þátt í stjórnarmynduninni.
Vesturþýzku stjórnmálaflokkarnir tóku þátt í umræðum um
viðskipta- og gjaldmiðilsbandalagi þýzku ríkjanna og sérstaklega
var rætt um gengismál.
Það,
sem eftir lifði af 1990:
1. júlí
var vesturþýzka markið tekið upp sem gjaldmiðill í Austur-Þýzkalandi.
3. oktober
á miðnætti sameinuðust þýzku ríkin að fullu.
Hinir 144 þingmenn austurhlutans tóku sæti á þingi landsins
sem fulltrúar síns fólks fram að kosningum 2. desember.
Sameiningardagurinn hefur síðan verið þjóðhátíðardagur
Þýzkalands í stað 17. júní, sem var til minningar um misheppnaða
uppreisn í fyrrum Austur-Þýskalandi á sjötta áratugnum. |
