Mikilvægasti þátturinn í efnahagslífi landsins er nýting olíulinda og framleiðsla benzíns.  Venesúela var mesta útflutningsland benzíns til 1970.  Hluti afrakstrar útflutnings olíuvara hefur verið nýttur til nútímavæðingar aukinnar fjölbreytni í atvinnulífinu.  Þessar aðgerðir hafa m.a. leitt til  uppgötvunar mikilla birgða járns, nickels, kola og báxíts í jörðu og nýtingar vatnsorku til rafmagnsframleiðslu.

Á sjöunda áratugi 20. aldar var komið á verndartollum og niðurgreiðslum til að efla iðnaðinn innanlands.  Þetta leiddi til aukins útflutnings og um miðjan áttunda áratuginn var olíuiðnaðurinn þjóðnýttur til eflingar efnahags landsins.  Olíugróðinn minnkaði verulega síðla á áttunda áratugnum vegna offramboðs á markaðnum og í kreppunni á árunum 1980-83. 

Mikil verðbólga, óstjórn, spilling og skortur á faglærðu fólki ollu líka efnahagsörðugleikum.  Erlendar skuldir hlóðust upp, atvinnuleysi jókst og ólöglegum innflytjendum fjölgaði.  Þrátt fyrir þessa erfiðleika, urðu nokkrar framfarir.  Fjárfestingar í landbúnaði juku framleiðni, leiddu af sér fjölbreyttari iðnað tengdan landbúnaði og flýttu fyrir nýtingu náttúruauðlinda landsins.  Samtímis þessum framförum voru borgirnar CiudadGuayana og El Tablazo skipulagðar og stofnaðar.

Auðlindir.
Stærstu olíulindir landsins eru á Maracaibo-láglendinu.  Einnig eru lindir í austurhluta Llanos, óshólmum Orinoco-árinnar og úti fyrir ströndinni.  Áður en olíuvinnslan var þjóðnýtt 1976 var hún að mestu (80%) undir stjórn nokkurra alþjóðlegra fyrirtækja.  Olíuhreinsun fór að mestu fram á eyjunum Aruba, Curacao og öðrum Karíbaeyjum.  Eftir þjóðnýtinguna sá Petróleos de Venezuela S.A. um reksturinn en var mjög háð erlendum olíufyrirtækjum um hreinsun, flutning og markaðssetningu fyrir afurðirnar og náttúrugas og tækniaðstoð.  Miklar gasbirgðir fundust í jörðu norðan Paria-skagans og mikil áherzla hefur verið lögð á nýtingu þeirra.

Flest önnur náttúruauðæfi landins eru vannýtt, s.s. járn.  U.S. Steel og Bethlehem Steel gerðu samning við venesúelska ríkið árið 1950 til 50 ára um námugröft og vinnslu járns úr námum í Bolívar-fjalli og við El Pao.  Árið 1975 var þessi rekstur þjóðnýttur og ríkið tók við rekstrinum.

Á miðjum áttunda áratugnum fundust birgðir báxíts á Guiana-hálendinu.  Þetta hráefni var mjög hreint og tilvalið til framleiðslu áls á Ciudad Guyana-svæðinu.  Gull og demantar finnast einnig í jörðu á Guuana-hálendinu, kol norðvestan Maracaibo-vatns, salt á Araya-skaganum og dreifðar birgðir kalksteins til iðnaðar.  Meðal annarra auðæfa í jörðu er nickel, fosfat, kopar, sink, blý, títaníum, og magnesíum.  Rannsóknir hafa leitt í ljós talsverðar birgðir af úraníum og þóríum.  Fiskistofnar í landhelginni og skógar landsins eru einnig vannýttar auðlindir.  Næststærsta orkulind landsins eru fallvötnin.  Mestu vatnsorkuna er hægt að virkja í Caroní-ánni, sem er ein þveráa Orinoco.  Santo Domingo-áin, einnig þverá Orinoco, sem á upptök í Mérida-fjallgarðinum er næst í röðinni.  Fjöldi annarra, styttri vatnsfalla úr Andesfjöllum býður margar möguleika.

Landbúnaður
hefur frá fyrstu tíð verið vanræktasti hluti og veikasti hlekkur efnahagslífsins.  Hann er stundaður á svæðum, sem eru minni en 5% heildarflatarmálsins.  Mestur hluti akuryrkjulandsins er í norðurfjöllunum.  Nautgriparækt er aðallega stunduð í Llanos og í minna mæli á Maracaibo-láglendinu.  Sunnan Orinoco-árinnar er stundaður skiptibúskapur í skógunum.  Maís og hrísgrjón eru mikilvægar fæðuafurðir.

Stórir búgarðar (fincas comerzializados), oftast stærri en 20 hektarar, nota verkamenn, nokkurn vélbúnað, tilbúinn áburð og skordýraeitur.  Þessi búskapur hefur notið stuðnings ríkisins við lánastarfsemi og hærra markaðsverðs innanlands og utan.  Þeir framleiða sykurreyr, baðmull og hrísgrjón.  Fjölskyldubú (conuco) eru langoftast á litlu leigulandi og framleiða matvæli, s.s. maís og baunir, fyrir staðbundna markaði og kaffi og/eða kakó fyrir þéttbýlið og til útflutnings.  Mikilvægasta landbúnaðarafurðin til útflutnings er kaffi.  Fjöldi fjölskyldubúa hefur bundizt samtökum og nota innflutt vinnuafl frá Kólumbíu.  Þriðja gerðin af búskap er stórbúskapur með nautgripi (fincas granderas) á landareignum í Llanos, sem eru a.m.k. 1200 hektarar að stærð.  Þær eru að mestu nýttar til beitar.  Þar er nautgripunum smalað árlega og þeir seldir á mörkuðum (rodeos).

Áætlunum um skiptingu lands var hrundið í framkvæmd síðla á sjötta áratugnum til að bæta vinnubrögð í landbúnaðnum og koma honum upp úr stöðnuninni.  Þá gætti enn þá áhrifa frá nýlendutímanum, þegar 2% landeigenda réði 80% lands og þrautpíndu leiguliða sína.  Flestir verkamanna á landsbyggðinni fengu ekki nægilega stórar spildur fyrir sig til að framfleyta sér og sínum.  Einhverjar umbætur voru gerðar á svæðum við rætur Andesfjalla og rúmlega hálf miljón fjölskyldna hafa fengið einhverja úrlausn.  Landbúnaðurinn á enn þá á brattann að sækja eftir margra alda vanrækslu og smæðar svæða, sem hann er stundaður á.  Almennt hefur framleiðni verið að aukast en enn þá þarf að flytja inn ýmiss konar matvörur.

Fiskur
hefur aldrei verið eftirsótt matvara í landinu og fiskistofnar í ferskvatni og sjó hafa verið vannýttir.  Á sjöunda áratugnum hóf ríkið aðgerðir til að þróa fiskiðnaðinn og reka áróður fyrir aukinni fiskneyzlu, einkum meðal hinna lægst launuðu.  Mest hefur veiðzt af ansjóvíu.  Mestur hluti sjávaraflans er seldur ferskur á heimamarkaði en hluti er fluttur úr landi, einkum rækja.  Skógarhögg og timburvinnsla hefur þróazt hægt, þótt rúmlega 35% landsins séu vaxin skógi.  Aðalástæðan er afskekkt lega skógarsvæðanna og samgönguleysi en einnig hafa lög um náttúruvernd dregið úr fjárfestingu á þessu sviði.

Iðnaður.
Framleiðsluiðnaður landsins byggðist næstum eingöngu á landbúnaðarafurðum fram yfir miðja 20. öldina.  Gríðarmiklar tekjur af olíu og lágir tollar ollu geyismiklum innflutningi alls konar óþarfa.  Á sjöunda áratugnum varð stefnubreyting og ríkið studdi iðnvæðingu á ýmsum nýjum sviðum.  Grundvöllur iðnaðarins byggist á miklum olíubirgðum, náttúrugasi og raforku, ýmiss konar hráefnum, talsverðu rekstrarfjármagni innanlands og tiltölulega mikilli kaupgetu almennings.  Uppbygging neyzluvöruiðnaðar og málmvinnslu tókst með verndartollum og takmörkunuðum innflutningi.  Olíutekjur ríkisins jukust verulega, þegar olíuverð hækkaði á árunum 1973-74 og fjármagni var veitt til nýtingar annarra hráefna (járn, stál, ál, samgöngutæki, olíuvara, málmsteypa).  Þegar olíuverð lækkaði á ný, dró úr þessari þróun.

Hægt er að skipta iðnaði landsins í þrjá flokka:  Olíuhreinsun og vinnsla, s.s. við Morón í grennd við Puerto Cabello og við El Tablazo við Maracaibo-vatn í Zulia-héraði.  Neyzluvöruiðnað, aðallega á Valencia-Maracay-Caracas-svæðunum og samhliða uppbyggingu í Barzuisimeto.  Áherzla er lögð á framleiðslu vörutegunda, sem ella þyrfti að flytja inn, s.s. vefnaðarvöru, leður, pappír, hjólbarða, tóbak, útvarps- og sjónvarpstæki og þvottavélar.  Verksmiðjur,sem setja saman bíla, standa traustum fótum en framþróun þeirra hefur tekizt illa vegna óhagstæðra samninga við alþjóðlegar bílaverksmiðjur og mikils kostnaðar við nútímavæðingu þeirra.  Þungaiðnaður er í þróun og uppbygggingu við Ciudad Guayana á Orinoco-Caroní-svæðinu.  Mikill stáliðnaður við Matanzas í grennd við Puerto Ordaz nýtist innanlandsmarkaðnum og vaxandi útflutningi.  Álframleiðslan óx úr engu snemma á 9. áratugnum og nú er Venesúela meðal mestu álframleiðsluríkja heims.  Nú er mikið framleitt af hágæðaáli við mun lægri kostnað en annars staðar í heiminum.

Viðskipti.
Ríkið er lykilaðili á fjármálamarkaði landsins.  Það stjórnar lánveitingum til langs tíma til að fyrirbyggja, að lántakendur verði háðir erlendum lánardrottnum, og það beinir olíugróðanum til arðbærra þátta í efnahagslífinu.  Seðlabankinn gegnir hefðbundnu hlutverki, annast seðlaútgáfu, framboð gjaldmiðilsins og veitir viðskiptabönkunum lán.  Lög um bankastarfsemi og fjármálamarkað voru gefin út á áttunda áratugnum til að stýra flæði peninga til uppbyggingar innanlands.  Á níunda áratugnum varð ríkið að þjóðnýta nokkra leiðandi einkabanka.  Vaxandi viðskiptahalla gætti í landinu auk annarra vandamála á fjármálamarkaðnum.  Gripið var til margra gengislækkana og annarra efnahagsaðgerða.  Fjármálaleg staða landsins byggist á sveiflukenndu verðlagi á heimsmarkaði og stefnu OPEC-landa.  Venesúela var meðal stofnaðila OPEC, sem undirrituðu samning árið 1960, sem leiddi til stofnunar samtakanna.  Rúmlega 400% hækkun samtakanna á olíuverði á árunum 1973-74 jók olíugróða landsins úr 2 miljörðum US$ 1972 í 14,5 miljarða 1983.  Þetta gífurlega fjármagn jók áhrif Venesúela meðal latnesk-amerískra landa.  Hagkvæmir samningar voru gerðir við nágrannalöndin um sölu olíu og gas á föstu verði.  Venesúela hefur einnig fjármagnað alþjóðleg stórfyrirtæki, sem stunda banana- og kaffiframleiðslu og markaðssetningu vörunnar.  Venesúela er aðili að Fríverslunarsambandi latnesk-amerískra ríkja (IAFTA) og landið gerðist aðili að Andes-samkomulaginu 1973.

Þrátt fyrir lækkun olíuverðs og uppbyggingu annars iðnaðar í landinu, er olían enn þá mikilvægasta útflutningsafurð landsins.  Landið er mjög háð Bandaríkjunum í viðskiptum, bæði út- og innflutningi og erfitt hefur reynzt að beina þeim til annarra landa.  Viðskiptajöfnuður landsins hefur oftast verið jákvæður.  Meðal annarra viðskiptalanda Venesúela eru Japan, Þýzkaland, Frakkland, Ítalía, Brasilía, Kólumbía og Holland.

Samgöngur.
Samgöngukerfi landsins er velskipulagt, einkum í þéttbýlustu landshlutunum norðan- og norðvestanlands.  Vegakerfið er mest notað til ferðalaga innanlands.  Iðnaðurinn notar að mestu skip til flutninga með ströndum fram og um vatnaleiðir innanlands.  Flugleiðir eru notaðar til að komast til landshluta, sem eru ótengdir vegakerfinu og vatnaleiðum.

Um landið liggja þrír aðaþjóðvegir:  Hluti Pan-American-hraðbrautarinnar, sem liggur til suðvesturs frá Caracas um Valencia og Barquisimeto til San Cristóbal og síðan inn í Kólumbíu.  Norðvestur-hraðbrautin, sem liggur frá Vanencia til Coro og áfram til Maracaibo-vatns.  Llanos-hraðbrautin, sem liggur til austurs frá Caracas til Barcelona, Cumaná og lengra.  Í Barcelona liggur vegur út frá henni yfir Llanos til Ciudad Bolívar.

Járnbrautir til fólks- og vöruflutninga skipa tiltölulega veigalítinn sess í samgöngukerfinu.  Ein braut liggur til norðausturs frá Barquisimeto to Puerto Cabello og þaðan til Caracas.  Einkajárnbrautir þjóna járn- og stálvinnslunni og tengja námurnar á Guiana-hálendinu við Diudad Guayana.

Mestur hluti inn- og útflutningsins fer um heimshöfin.  Sumar hafnanna eru alþjóðlegar og margar þjóna fiskiflota landsins og strandsiglingum.  Ríkið rekur 8 hafnir, sem annast almenna vöruafgreiðslu.  Vatnaleiðir innanlands eru aðallega í kringum Maracaibo-vatnið og um kerfi Orinoco-árinnar.  Hafskip geta siglt um skurð frá Venesúelaflóa upp í Maracaibo-vatn, til Bobures og La Salina og einnig um skurð í gegnum óshólma Orinoco-árinnar til Ciudad Guayana.

Millilandaflugfélög nota alþjóðaflugvelli landsins til millilendinga.  Mesta umferðin er um Simón Bolívar-flugvöllinn, 17 km frá Caracas.  Um hann fer einnig innanlandsflug.